بر اساس اعلام مجتبی احمدی، عضو کمیته گردشگری مجمع تشخیص مصلحت نظام، روزانه ۹ تا ۱۱ پرواز از عراق به مشهد انجام میشود و فقط در آبان ۱۴۰۰، بیش از ۳۰ هزار عراقی به این شهر سفر کردهاند. این آمار نشان میدهد که روزانه یک حدود هزار مسافر عراقی به مشهد وارد شده است. به گفته احمدی، از این پس قرار است که هر هفته شش پرواز مستقیم نیز میان کویت و مشهد برقرار شود که در نتیجه این توافق هم روزانه یک هزار کویتی به مشهد سفر خواهند کرد.
یکی از مهمترین دلایل جذابیت مشهد برای شیعیان کشورهای همسایه، ارزان بودن سفر به این شهر است. به طوری که بر اساس گفتههای مجتبی احمدی، هر عراقی با پرداخت ۲۰ دلار میتواند «تور مشهد» را خریداری کند و سه شبانهروز در این شهر اقامت داشته باشد.
در روزهای گذشته، هیئتی عراقی متشکل از تصمیمگیران و برنامهریزان بخش گردشگری این کشور به مشهد رفته و در نشستی سهروزه با مقامهای جمهوری اسلامی ایران، برای «ساماندهی» سفر زائران عراقی به مشهد به توافق رسیدهاند. به گفته مجتبی احمدی، در حال حاضر بیشتر عراقیها انفرادی و بدون ساماندهی یا از طریق «دلالها» به مشهد سفر میکنند اما بر اساس توافق میان هیئت عراقی و مقامهای جمهوری اسلامی ایران، از این پس قرار است برای آنان «انگیزه» ایجاد شود و از طریق آژانسها و «ساماندهی شده» سفر کنند؛ مثلا اگر برای هر سفر ۲۰۰ دلار خرج میکنند، این هزینهها با ۱۰۰ دلار جمع شود.
از گفتههای این مقام مجمع تشخیص مصلحت نظام چنین برمیآید که جمهوری اسلامی ایران نهتنها قصد ندارد هزینه سفر عراقیها به ایران را افزایش دهد، بلکه با عنوان «کوتاه کردن دست دلالها» قصد دارد، هزینههای تور مشهد را برای آنان کمتر کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
احمدی در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا درباره جزئیات توافق با هیئت عراقی درباره هزینهها گفت: «برای عراقیها بستههای سفر متنوع با قیمتهای مناسب طراحی شده است؛ مثلا از۲۰ دلار برای سهشب اقامت در هتل یک ستاره در مشهد تا ۷۵ دلار برای سهشب در هتل پنجستاره تور وجود دارد. این سفرها بیمه، رفتوآمد فرودگاهی، سه وعده غذا و اقامت در هتل را شامل میشود.»
او با بیان اینکه «وقتی مسافر با ۴۵ دلار میتواند هفت شبانهروز به مشهد سفر کند، سراغ دلال نمیرود» تاکید کرد: «قیمتها واقعا مناسبسازی شدهاند. البته ما سعی کردیم حداقل سود را در نظر بگیریم و برای مناسبسازی بستههای سفر از شرکتهای هواپیمایی و هتلها تخفیفهای خوبی گرفته شده است؛ مثلا شرکتهای هواپیمایی برای مسیر هوایی عراق-مشهد، ۳۰ درصد روی این تورها تخفیف دادهاند.»
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه، با اشاره به اینکه زائران عراقی معمولا انفرادی به مشهد سفر میکنند و در «اماکن غیرمجاز» و «خانههای اجارهای بدون شناسنامه» اقامت دارند، افزود: «زائران عراقی غیر از زیارت برای درمان هم به ایران سفر میکنند که بیشتر جراحیهای زیبایی را شامل میشود.» اما علاوه بر مزیت استفاده از خدمات زیبایی در ایران که مجتبی احمدی نیز آن را تایید کرده است، حضور پرشمار مسافران عراقی در مشهد دلایل دیگری نیز دارد.
حدود شش سال پیش بود که روزنامه گاردین در گزارشی از «فروش سکس» در مشهد پرده برداشت. رسانههای داخلی جمهوری اسلامی ایران نیز بارها موضوع خدمات جنسی و ازدواج موقت زنان ایرانی با مردان عراقی را مطرح کردهاند. یکی از افرادی که این موضوع را تایید کرد، محمد قانعی، رئیس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی، بود. او با بیان اینکه نگاهی عراقیها به ایران مشابه نگاه ایرانیها به تایلند است، گفته بود: «در شهرهایی مثل مشهد و قم که زائرپذیرند، مراوده و مراجعه افراد غیرایرانی بهخصوص عراقی خیلی بیشتر مشهود است و حالا با مطرح شدن موضوع ازدواج موقت باید بیشتر مراقب باشیم.» با این حال، قانعی اذعان کرده بود که نمیتوان آشکارا با این مشکل برخورد کرد، «چرا که مجبوریم سرمایهگذاری در بخش گردشگری را فعال نگه داریم».
اگرچه نهادهای دولتی جمهوری اسلامی ایران از جمله وزارت کشور این موضوع را رد و تکذیب کردهاند، شواهد موجود نشان میدهد که سفر عراقیها به مشهد فقط با انگیزه زیارتی انجام نمیشود. روزنامه شرق پیشتر از این موضوع با عنوان «بحران حیثیتی در صنعت گردشگری پس از افزایش حضور مسافران کشور همسایه؛ مردان عراقی و حاشیههای تجرد» یاد کرده بود و حالا به نظر میرسد با ارزانتر شدن هزینه سفر به مشهد و افزایش تعداد مسافران عراقی، این بحران ابعاد تازهتری نیز پیدا کند.